Grens van het Romeinse Rijk. De limes in Gelderland
Heijden, Paul van der
De grens van het Romeinse Rijk, de limes, heeft een grote cultuurhistorische waarde voor ons land. Het Nederlandse deel van de limes wordt in 2020 daarom ook voorgedragen voor de unesco-lijst van werelderfgoed. Daarmee staat ‘onze’ limes straks in dezelfde lijst als de Egyptische piramiden en de Chinese muur. Er is wel een belangrijk verschil. De limes is vooral een archeologisch monument. Het ligt grotendeels ondergronds.
Wat is er nu zo bijzonder aan de limes? Op de eerste plaats het militaire karakter. Nergens anders in het Romeinse Rijk vinden we zo’n grote concentratie van militaire versterkingen. Maar de limes is veel meer dan dat. In onze streken diende de Rijn als grens voor de Romeinen, maar de Rijn was ook de belangrijkste transportroute van die tijd. Juist aan deze rivier ontstonden belangrijke handelscentra met een mengelmoes van inheemse en Romeinse invloeden. Rond de markt van Nijmegen streken ambachtslieden neer van allerlei pluimage, terwijl de rijken villa’s lieten bouwen in Mook, Wijchen, Ewijk en Druten. In de forten van Maurik, Meinerswijk en de Bijland patrouilleerden hulptroepen uit Spanje, de Balkan en Afrika. Zo ontstonden overal langs de grens unieke mixculturen waar verschillende gewoontes en religies over het algemeen vreedzaam naast elkaar konden bestaan.
Grens van het Romeinse Rijk. De limes in Gelderland biedt voor het eerst een overzicht van de rijke Romeinse geschiedenis van Gelderland. Het boek laat zien wie hier tweeduizend jaar geleden woonden en gelegerd waren, wat ze deden, dronken en aten en welke goden ze aanbaden. Plattegronden, foto’s en reconstructietekeningen geven een beeld van forten, villa’s, tempels, wegen, schepen, sieraden, gebruiksvoorwerpen en nog veel meer. Zo komt de verborgen limes van Gelderland weer tot leven!
